CMK’DA YAŞANAN SORUNLARLA İLGİLİ TESPİT VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ KONULU TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, CUMHURBAŞKANLIĞI HUKUK POLİTİKALARI KURULU, ADALET BAKANLIĞI VE HATAY MİLLETVEKİLLERİNE GÖNDERİLEN YAZI
CMK’DA YAŞANAN SORUNLARLA İLGİLİ TESPİT VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ KONULU TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, CUMHURBAŞKANLIĞI HUKUK POLİTİKALARI KURULU, ADALET BAKANLIĞI VE HATAY MİLLETVEKİLLERİNE GÖNDERİLEN YAZI
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddeleri uyarınca Barolar tarafından şüpheliye, sanığa, suça sürüklenen çocuğa, mağdura, müştekiye avukat tayini yapılmaktadır. Son dönemde yasa uyarınca görevlendirilen avukatlara yapılan uygulamalar sebebiyle ‘CMK Avukatlığı’ angarya halini almıştır. Bu durumda hem görevlendirilen avukat hem de avukatın tayin edildiği kişi mağdur olmaktadır. Meslektaşların yaşadığı mağduriyetin giderilmesi için aşağıda belirtilen sorunların giderilmesi gerekmektedir. Aksi halde mağduriyetlerin daha da artacağı açıktır.
- 1-Ceza Muhakemesi Kanunu gereğince yapılan hukuki yardımlara yönelik işlemlerde 2020 yılı için; soruşturma evresinde takip edilen işler için 416,00-TL, Sulh Ceza Hâkimliklerinde takip edilen işler için 648,00-TL, Asliye Ceza Mahkemelerinde takip edilen davalar için 713,00- TL, Ağır Ceza Mahkemelerinde takip edilen davalar için 1.280,00-TL, Çocuk Mahkemelerinde takip edilen davalar için 713,00-TL, Çocuk Ağır Ceza Mahkemelerinde takip edilen davalar için 1.280,00-TL, İcra Ceza ve Fikrî ve Sınaî Haklar Ceza Mahkemesi gibi mahkemeler ile İnfaz Hâkimliklerinde takip edilen davalar için 713,00-TL, Bölge Adliye Mahkemelerinde görülen duruşmalı davalar için 1.280,00-TL, Yargıtayda görülen duruşmalı davalar için 1.441,00-TL ücret belirlenmiştir. Görevlendirme karşılığı görevlendirilen avukata ödenecek ücret, Avukatlık Yasası’nın 164. Maddesine açık aykırılık teşkil etmektedir. Ayrıca yapılan iş sonucu üstlenilen görevin ve sorumluluğun ağırlığı, yargılamanın uzun sürmesi hususları da göz önüne alındığında belirlenen ücretin azlığı tartışmasızdır. Bir de bu belirlenen ücret üzerinden %18 KDV ve %20 Stopaj kesintisi yapıldığında belirlenen ücret neredeyse yarıya kadar düşmektedir. Bu sebeplerle; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddeleri uyarınca barolar tarafından şüpheli müdafi, sanık müdafi, mağdur vekili, katılan vekili olarak görevlendirilen avukatların görevlendirildiklerinde kendilerine ödenecek ücret, görevlendirildikleri yıl yürürlükte bulunan ve Resmi Gazete’de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre belirlenmelidir.
- 2-2- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddesi uyarınca yapılan görevlendirmede görevlendirilen avukat aynı zamanda kamu adına görev yapmaktadır. Bu haliyle ödenen ücret üzerinden vergi alınması işin doğasına da aykırılık teşkil etmektedir. Bu sebeplerle; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddeleri uyarınca barolar tarafından şüpheli müdafi, sanık müdafi, mağdur vekili, katılan vekili olarak görevlendirilen avukatların görevlendirildiklerinde kendilerine ödenecek ücret üzerinden KDV ve STOPAJ alınmamalıdır.
- 3-3- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddesi uyarınca yapılan görevlendirmede görevlendirilen avukata ücret ödemesi çoğu zaman bir yılı aşan bir sürede yapılmaktadır. Bu sebeple; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddeleri uyarınca barolar tarafından şüpheli müdafi, sanık müdafi, mağdur vekili, katılan vekili olarak görevlendirilen avukatların görevlendirildiklerinde kendilerine yapılacak ücret ödemesi için azami bir süre belirlenerek bu süre içerisinde ödemenin yapılması sağlanmalıdır.
- 4-4- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddesi uyarınca yapılan T.C. HATAY BAROSU BAŞKANLIĞI Yazı İşleri Müdürlüğü Sayı :64918377-622.03 28/01/2020 Konu :Cmk'da Yaşanan Sorunlarla İlgili Tespit ve Çözüm Önerileri 1/ 2 görevlendirmede görevlendirilen avukat ücret ödemesi talep edeceğinde yaptığı işe karşılık soruşturma numarasını tespit etmesi, tüm evrakların asıllarını ya da aslı gibidir yapılmış örnekleri ve tüm bu evrakların bir adet de fotokopisi talep edilmektedir. Teknolojinin bu kadar geliştiği, tüm evrakların UYAP sisteminde göründüğü yargılama sistemimizde hala evrak toplanıyor olması çağımıza ve adalet sistemimize yakışmamaktadır. Bu sebeplere; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddeleri uyarınca barolar tarafından şüpheli müdafi, sanık müdafi, mağdur vekili, katılan vekili olarak görevlendirilen avukatların görevlendirildiklerinde kendilerine yapılacak ücret ödemesi için suç, soruşturma, sorgu ya da esas numarası belirtmek suretiyle elektronik ortamda ödeme talep etmesi sağlanmalıdır.
- 5-5- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddesi uyarınca yapılan bazı görevlendirmelerde görevlendirilen avukat, sadece karar sonrası süreç için talep edilmekte, avukata karar tebliğ edilip karara itiraz etmesi ya da kararı istinaf etmesi istenmektedir. Yine bazı görevlendirmelerde istinaf kararı sonrası avukat tayini talep edilerek görevlendirilen avukatın kararı temyiz etmesi istenmektedir. Görevlendirilen avukat itiraz, istinaf ya da temyiz başvurusu yapma sorumluluğu altına girmektedir. Ancak görevlendirilen avukat ücret talep ettiğinde duruşmaya girmediğinden bahisle ücrete hak kazanamadığı beyan edilmektedir. Bu angaryanın önüne geçilmelidir. Bu sebeplere; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddeleri uyarınca barolar tarafından şüpheli müdafi, sanık müdafi, mağdur vekili, katılan vekili olarak görevlendirilen avukatların görevlendirildiklerinde yaptığı işin karşılığı ücreti alması sağlanmalıdır.
- 6-6- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddesi uyarınca yapılan görevlendirmelerde sadece şüpheli müdafi, sanık müdafi, mağdur vekili, katılan vekili olarak görevlendirme talep edilmektedir. İcra Ceza Mahkemelerinde görülmekte olan davalarda da hak kayıplarının önlenmesi için müdafi tayin edilmesi uygun olacaktır. Ancak uygulamada, yasal bir engel olmamasına rağmen görevlendirme yapılmamaktadır. İcra Ceza Mahkemelerinde görülmekte olan davalarda sanıklara müdafi tayininin yapılması sağlanmalıdır.
- 7-7- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddesi uyarınca ilçelerde yapılan görevlendirmelerde görevlendirilen avukat kararı istinaf edip, istinaf mahkemesinin duruşmalı inceleme yapmaya karar vermesi halinde ilçede görev yapan avukatın şehir merkezinde bulunan istinaf incelemesi yapacak mahkemedeki duruşmaya katılımında zorluklar meydana gelmektedir. Görevlendirilen avukata duruşmaya katılabilmesi için ulaşım imkânları sağlanmamakta ancak duruşmaya katılma sorumluluğu yüklenmektedir. Bu sebeplere; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddeleri uyarınca barolar tarafından şüpheli müdafi, sanık müdafi, mağdur vekili, katılan vekili olarak görevlendirilen avukatların ilçede görev yapıp, istinaf duruşmasına katılmasının gerekmesi halinde SEGBİS ile duruşmaya katılımı sağlanmalıdır.
Yukarıdaki aksaklıkların giderilmesi öncelikle Avukatlık Onuru gereğidir. Tüm bu taleplerin yerine getirilmesi için ilgili mercilere başvuru yapılması, yapılan başvuruda taleplerin yerine getirilmemesi halinde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 147. ve 150. Maddesi uyarınca yapılan görevlendirme taleplerini yerine getirmemizin zorlaşacağı hususlarının ilgili mercilere bildirilmesi için gereğini saygılarımla arz eder, çalışmalarınızda başarılar dilerim.
Saygılarımla…
Av. Ekrem DÖNMEZ
Hatay Barosu Başkanı